Nationale Crisisstructuur

De continu aan verandering onderhevige risico’s en dreigingen vragen om een optimaal flexibele en wendbare crisisorganisatie van de rijksoverheid die in alle situaties bestuurlijk en operationeel snel en slagvaardig kan handelen.

De minister van Justitie en Veiligheid is de coördinerend minister op het gebied van crisisbeheersing. Ook heeft zij, in nauwe samenwerking met de andere ministeries, de regie voor het versterken van de nationale veiligheid. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) geeft invulling aan deze coördinerende verantwoordelijkheid van de minister.

Elk ministerie neemt maatregelen op het eigen beleidsterrein om crises aan te pakken. Daarvoor heeft ieder ministerie een Departementaal Crisiscoördinatiecentrum. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft hiernaast het Nationaal Crisiscentrum, ondergebracht bij de NCTV. Dit centrum is een 24/7 informatieloket en ondersteunt de nationale crisisstructuur en de daarbij betrokken partijen.

Nationaal Handboek Crisisbeheersing

Het Nationaal Handboek Crisisbeheersing legt op hoofdlijnen de rollen, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden vast van de belangrijkste partijen binnen de nationale crisisstructuur. Deze kern van deze structuur bestaat uit de Interdepartementale en de Ministeriële Commissie Crisisbeheersing:

Ministeriële Commissie Crisisbeheersing (MCCb)

De Ministeriële Commissie Crisisbeheersing, voorgezeten door de minister van Justitie en Veiligheid of de minister-president, is belast met de coördinatie en besluitvorming (bij meerderheid van stemmen) met een spoedeisend karakter over het geheel van maatregelen en voorzieningen met het oog op een samenhangende en integrale aanpak in een situatie waarbij de nationale veiligheid in het geding is of kan zijn, of in een andere situatie die een grote uitwerking op de maatschappij heeft of kan hebben.

Interdepartementale Commissie Crisisbeheersing (ICCb)

Deze Commissie op hoog ambtelijk niveau (DG) wordt voorgezeten door de NCTV en adviseert de MCCb. De ICCb neemt zo nodig en mogelijk ook zelf besluiten.

ICCb en MCCb worden ondersteund en geadviseerd door een Interdepartementaal Afstemmingsoverleg (IAO) en een multidisciplinaire staf die naar behoefte worden ingezet en flexibel worden ingericht en samengesteld, bij voorbeeld ten behoeve van de landelijke informatievoorziening, beeld- en oordeelsvorming, landelijke operationele coördinatie, advies over specifieke aspecten, crisiscommunicatie of parlementaire verantwoording.

Nationaal Crisiscentrum (NCC)

Het 24/7 bezette Nationaal Crisiscentrum (NCC) vervult de functie van interdepartementaal coördinatiecentrum en ondersteunt de nationale crisisstructuur en daarbij betrokken partijen met informatiemanagement, haar netwerk, expertise en faciliteiten.

Nationaal Crisiscentrum

Telefoon: 070 751 51 51

E-mail: frontoffice-ncc@nctv.minjenv.nl

Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie (NKC)

Het NKC werkt tijdens een incident of crisis als informatieknooppunt voor de rijksoverheid op het gebied van pers- en publiekscommunicatie. Het adviseert de crisis-overleggen op rijksniveau over de te volgen communicatiestrategie en de communicatieve gevolgen van (voor)genomen besluiten.  Klik hier voor meer informatie over het NKC

Landelijk Operationeel Coördinatie Centrum

Het Landelijk Operationeel Coördinatiecentrum (LOCC), bemenst door de OOV-kolommen (politie, brandweer, GHOR, Defensie en gemeente), zorgt voor een geïntegreerde benadering van de operationele aspecten van crisisbeheersing op nationaal niveau (onder andere overzicht inzetbare capaciteiten, operationele handelingsperspectieven en landelijk operationeel advies) in het kader van primair openbare orde en veiligheid.

Flexibele netwerksamenwerking binnen landelijk crisisstelsel

Bij de crisisaanpak is nadrukkelijk oog voor mogelijke en verwachte brede maatschappelijke gevolgen met name voor kwetsbare groepen, de uitvoeringspraktijk, de handhaafbaarheid en uitlegbaarheid van eventuele maatregelen.

De nationale crisisorganisatie is altijd gericht op een intensieve en flexibele samenwerking met medeoverheden, overheidsdiensten en betrokken publieke en private partners, als samenstellende delen van een landelijk dekkend stelsel. Zo kunnen op uitnodiging van een voorzitter veiligheidsregio, een burgemeester of voorzitter van een ander openbaar lichaam met raadgevende stem deelnemen aan vergaderingen.

Op uitnodiging kunnen ook andere partners en deskundigen vanuit een operationele of inhoudelijke expertise als adviseur deelnemen. Te denken valt aan politie, inlichtingen- en veiligheidsdiensten, krijgsmacht, KMar, private partners waaronder aanbieders van vitale processen of deskundigen van kennisinstituten of kennisnetwerken.

Vergroot afbeelding Hoofdlijnen landelijk stelsel crisisbeheersing
Beeld: ©NCTV / NCTV
Hoofdlijnen landelijk stelsel crisisbeheersing

Webinar Nationaal Handboek Crisisbeheersing

Naar aanleiding van de publicatie van het Handboek hield de NCTV op donderdag 9 februari 2023 een webinar. Maarten Abbenhuis (Chief Operations Officer, TenneT), Michèle Blom (Directeur Generaal Rijkswaterstaat, portefeuillehouder crisisbeheersing Ministerie Infrastructuur en Waterstaat), Sharon Dijksma (Burgemeester Utrecht, Voorzitter Veiligheidsregio Utrecht) en Marco Zannoni (Directeur Nationale Crisisbeheersing en Bewaken en Beveiligen NCTV) gingen met elkaar in gesprek over het landelijk crisisstelsel. 

Aan de hand van verschillende casussen reflecteerden de deelnemers op hun rol en verantwoordelijkheid binnen het landelijk stelsel. Ook werd vooruit gekeken naar de gezamenlijke voorbereiding en aanpak bij de crises van de toekomst. Het webinar is hieronder terug te kijken.