Strafbaarstelling bij spionage

Spionage is strafbaar. Dat geldt bijvoorbeeld voor het lekken van staats- en bedrijfsgeheimen, digitale spionage en spionage gericht op (diaspora)gemeenschappen in Nederland.

Spionage door buitenlandse overheden richt zich al tijden op staats- en bedrijfsgeheimen, en het lekken daarvan is strafbaar. Het is ook strafbaar als een persoon gevoelige informatie lekt aan een buitenlandse overheid die niet staatsgeheim is. Denk aan het delen van gevoelige bedrijfsinformatie die een ander land kan misbruiken, of het doorgeven van persoonsgegevens aan buitenlandse overheden. Ook bepaalde andere handelingen kunnen strafbaar zijn. Namelijk als iemand die handelingen uitvoert voor een buitenlandse overheid, of om deze overheid te ondersteunen of faciliteren met als doel de Nederlandse belangen ernstig te schaden. Voorbeelden hiervan zijn  het ophalen en bezorgen van pakketjes, het volgen van personen, het plegen van sabotage en het verspreiden van schadelijke informatie.

Straffen

Personen die spionageactiviteiten uitvoeren voor een buitenlandse overheid kunnen een maximale gevangenisstraf van acht jaar krijgen. In heel ernstige situaties geldt een maximum gevangenisstraf van twaalf jaar. Namelijk als spionageactiviteiten de dood tot gevolg hebben of in tijd van oorlog worden gepleegd.

Waarborgen

Nederland is een open samenleving, waarbinnen contact met buitenlandse overheden, bedrijven, wetenschappers en tussen burgers mogelijk is en mogelijk moet blijven. Contact, samenwerken of het uitwisselen van informatie met buitenlandse overheden is daarom niet zomaar strafbaar. Er is pas sprake van strafbare spionageactiviteiten als mensen in het geheim gedragingen verrichten voor buitenlandse overheden die schade toebrengen aan zwaarwegende Nederlandse belangen én als degene die hieraan meewerkt, zich er bewust van is dat hij die belangen in gevaar brengt en dit beoogt of op de koop toe neemt.

Of sprake is van een strafbaar feit, hangt af van de specifieke omstandigheden van het geval. Op 15 mei is de strafbaarstelling bij spionage uitgebreid met een wijziging van het Wetboek van Strafrecht.