Een (structureel) reflectiemoment of evaluatie heeft niet altijd prioriteit bij een oefening of crisis. Terwijl het belangrijk is om even gas terug te nemen, overzicht te krijgen en te checken hoe het met iedereen is. Daarna kun je weer verder, vanuit een afgestemde aanpak en verbonden met elkaar. Dit verhoogt de effectiviteit: stil staan om daarna harder te gaan. Deze evaluatietool, de koerskaart ‘Nakaarten!’ biedt houvast.
Wat is een koerskaart
Een koerskaart is een instrument dat helpt om te evalueren. De koerskaart zorgt ervoor dat je als groep evalueert: je praat écht met elkaar. Het leidt een kleine groep zonder begeleiders door een gesprek heen. De kaart wijst de weg tijdens een evaluatie, zowel op inhoud als op proces, maar ook over onszelf en het verloop van de samenwerking. Dus over inhoud, relatie en proces. Onderwerpen die tijdens een crisis vaak als eerste sneuvelen. Dit vergroot de kans dat er samen geleerd wordt en dat lessen beter vastgehouden worden.
De kaart wordt in kleine groepen gebruikt (ongeveer zes personen). Zo komt iedereen aan bod en heb je een rijkere opbrengst. Dit verhoogt de effectiviteit van je evaluatie. Je kunt de uitkomsten van de gesprekken altijd vergelijken met andere kleine groepen. De koerskaart kan ook met grote(re) groepen worden gedaan.
Toelichting op de stappen: wat bespreek je waar?
- Startpunt: onderwerp, doel en werkafspraken
- Check in: hoe gaat het en wat leeft er?
- Aandachtspunten: wat verwachtten we en waar moeten we het over hebben?
- Momenten: terugblik, top- en leermomenten
- Keerpunt: check op hoe het gesprek verloopt
- Opgaven: wat gaan we doen op korte en lange termijn?
- Vervolgstappen: acties concreet maken en verdelen
- Leerervaring: wat heb je geleerd?
- Eindpunt: hoe was dit gesprek en hoe ga je weg?
Verschillende versies
De koerstkaart is is verschilldende versies uit te voeren.
Korte versie: maximaal een 30 min
- Geschikt voor een snelle hot wash tussendoor.
- Stappen: 2 en 7
- Laat de deelnemers groepjes maken.
- Geeft ze tien minuten voor het gesprek.
- Doe een plenaire terugkoppeling.
Normale versie: maximaal 60 min
- Geschikt als eindevaluatiemoment van een oefening. Of een diepgaandere crisisevaluatie.
- Stappen: 1, 2, 4, 6, 7, 9.
- Tijd voor plenaire terugkoppeling: 15-30 minuten (onder begeleiding)
Uitgebreide versie: maximaal 120 min
- Geschikt voor grondige eindevaluatie van een crisis of grote oefening.
- Stappen: alle stappen
Hoe werkt het?
De initiatiefnemer van de evaluatie bedenkt van tevoren:
- Wat is het leer- en evaluatiedoel?
- Welke versie gebruiken we: kort, normaal of uitgebreid?
- Hoe deel ik de groepen van zes personen in? Gemengde groepen (rol overstijgend) wordt aanbevolen. Dit bevordert de informatie-uitwisseling en kennismaking. En draagt bij aan een teamgevoel.
- Als er meerdere groepjes zijn: begeleid dan na afloop het plenaire gesprek over jullie belangrijkste bevindingen.
Gebruik je de koerskaart in een live setting? Print het document uit en leg de stappen uitgeprint (in cirkelvorm) neer op tafels en laat de deelnemers daar om heen zitten.
Gebruik je de koerskaart in een online setting? Wijs iemand aan die de opent, het scherm deelt, er doorheen navigeert én notuleert.