Update Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie COVID-19 (nr. 43)

Alleen samen krijgen we corona onder controle. In Nederland willen we met intensieve en activerende communicatie bijdragen aan de aanpak van het coronavirus. Dat vraagt om eenduidige en duidelijke informatie, handelingsperspectieven en betekenisgeving. We sluiten zoveel mogelijk aan op de (informatie)behoeften en de gevoelens die er leven.
Daarom werken we samen: alle departementen en andere onderdelen van de Rijksoverheid werken samen. Regionale overheden (veiligheidsregio’s, gemeenten, GGD’s) zijn nauw aangesloten en worden zo goed mogelijk ondersteund in hun communicatie.

Heb jij een communicatieaanpak, een case, verhaal of iets anders gerelateerd aan communicatie rondom COVID-19 dan delen we dat graag via deze nieuwsbrief. Laat het ons weten via communicatiecovid@minjenv.nl.

• De RIVM Corona Gedragsunit heeft een memo gemaakt over veilig vakantie vieren in coronatijd. Veilig op vakantie gedragsinzichten voor beleid en communicatie
• RIVM Corona Gedragsunit organiseert een online sessie: Veilig op vakantie
  Binnenkort begint de zomervakantie. Nu de coronamaatregelen zijn versoepeld zullen veel Nederlanders in deze periode naar vakantieoorden in binnen- en buitenland reizen. Maar de pandemie is nog niet voorbij. Hoe kunnen we mensen helpen dit veilig te doen om het risico op besmetting en verspreiding van het virus laag te houden? De Corona Gedragsunit heeft voor beleidsmakers en communicatieprofessionals aandachtspunten vanuit gedragsperspectief verzameld om Nederlanders hierover zo goed mogelijk te kunnen adviseren – voor vertrek, tijdens de vakantie én bij thuiskomst. Daarbij geven we handvatten voor communicatiemethoden die je hiervoor zou kunnen inzetten.
  
  We nodigen u van harte uit om deze sessie bij te wonen.
  Datum: vrijdag 2 juli
  Tijdstip: 14.00 - 14.45 uur, de presentatie start om 14.05 uur.
  Aanmelden: Klik hier om u aan te melden.
  Gepresenteerd door: Jet Sanders, senior wetenschappelijk medewerker

Recent zijn de volgende visuals aangepast of nieuw gemaakt:

• Social video over stap 4 (30 juni) 
• Social video ‘Wijs op reis’ (30 juni)
• Instagram-slider over coronatoegangsbewijzen (30 juni)
• Poster ‘Draag een mondkapje waar dat verplicht is’ (26 juni)
• Factsheet ‘Gebruik van mondkapjes’ (26 juni)
• Poster ‘Voor een deel terug naar kantoor’ (26 juni)
• Poster ‘Vakantieplannen? Ga wijs op reis’ (25 juni)
• Poster ‘Stap 4: Alles open op 1,5 meter afstand’ (18 juni)
• Poster ‘Coronamaatregelen per 26 juni’ (18 juni)
• Poster ‘Openingsplan: stap voor stap meer mogelijk’ (18 juni)
• Samenvatting in beeld: ‘Coronaregels vanaf 26 juni 2021’ (18 juni)
• Poster ‘Evenementen per 30 juni’ (18 juni)
• Poster ‘Recreatie per 26 juni’ (18 juni)
• Poster ‘Horeca per 26 juni’ (18 juni)
• Poster ‘Sport per 26 juni’ (18 juni)
• Poster en social visuals ‘Basisregels voor iedereen’ (18 juni)  
• Instagram-slider ‘Afspraak maken voor vaccinatie’ (15 juni)
• Visual voor buitenlandse toeristen (9 juni)
• Insta-slider reizen inclusief quarantaineplicht (28 mei)
• 72 afbeeldingen met de iconen Wassen, Afstand, Testen (12 mei)

• Hoe maak ik een coronabewijs met de CoronaCheck-app?
  Om op vakantie of naar een evenement te kunnen, heb je een geldig corona toegangsbewijs nodig. Dit 'coronabewijs' dien je te laten zien via de CoronaCheck-app. Maar hoe werkt dat precies? Hoe zet je je vaccinatiebewijs, herstelbewijs of negatieve test in de app? Dat leggen we in deze video uit. Hoe maak ik een coronabewijs met de CoronaCheck-app? - YouTube
   
• Stap-voor-stap uitleg bij CoronaCheck – Digisterker
  Wil je toegang tot een evenement in Nederland of een reis maken binnen de Europese Unie, dan heb je daar een coronabewijs voor nodig. Een coronabewijs maak je met de CoronaCheck-app of via de website coronacheck.nl. In de meeste gevallen heb je daar een DigiD voor nodig. Om mensen hierbij te kunnen helpen, heeft Stichting Digisterker een demo gemaakt met een stap-voor-stap uitleg. Je vindt de uitleg van Digisterker vanaf 1 juli via uitlegcoronacheck.nl.
  
  De demo is ontwikkeld met de medewerking van het ministerie van VWS en is bedoeld voor burgers en wordt onder meer ingezet door bibliotheken bij ondersteuning en uitleg. Burgers kunnen naar bibliotheken voor ondersteuning bij het installeren van de app, vragen over CoronaCheck of om een papieren bewijs uit te printen.

• Expertvideo’s voor een jongere doelgroep
  Samen met Putri Hintaran – arts infectieziektenbestrijding – maakten we video’s die op een heldere manier ingaan op vragen die juist ook bij jongeren leven:
  • Jong en Fit: heeft het zin om je te laten vaccineren als je jong en fit bent? Deze video gaat ook in op Long Covid en hoe je het kan voorkomen en hoe we voorkomen we dat we opnieuw in lockdown moeten? Heeft het zin om je te laten vaccineren als je jong en fit bent? | Coronavaccinatie - YouTube
  • Moet je je laten vaccineren als je zwanger bent of een kinderwens hebt? Wat is nou het advies over coronavaccinatie en zwangerschap? En wat als je binnenkort graag kinderen wilt; kun je je dan veilig laten vaccineren? De video is te downloaden via deze link.
  • Zijn de vaccins veilig en hoe zit het met de bijwerkingen? De coronavaccins waren er snel. Zijn ze wel veilig, en hoe zit het met de bijwerkingen? De video is te downloaden via deze link.
    
    De video’s zijn ook te downloaden in de communicatietoolkit coronavaccinatie.
     
• Weblogs over coronavaccinatie
  Voor mensen die nadenken over hun keuze voor vaccinatie, of meer achtergrondinformatie willen staan er op coronavaccinatie.nl diverse weblogs waarin experts in verschillende vakgebieden feiten, uitleg én hun ervaringsverhalen over coronavaccinatie delen. Deze weblogs delen we op Weblogs over coronavaccinatie | Vaccinatie tegen het coronavirus | Rijksoverheid.nl.
  
  Er staan twee nieuwe weblogs online:
   
  • Vier redenen waarom je tweede coronaprik geen overbodige luxe is. Vaccineren tegen corona met de vaccins van BioNTech/Pfizer, Moderna of AstraZeneca betekent dat je 2 prikken nodig hebt. Waarom eigenlijk? Die tweede dosis beschermt je niet alleen beter, maar ook veel langer tegen het coronavirus, vertelt Prof. dr. Lieke Sanders van het RIVM. 
  • Interview: Het Janssen-vaccin is veilig en effectief: waarom wordt het niet meer standaard gegeven? Onlangs besloot het kabinet om het Janssen-vaccin alleen nog aan bepaalde groepen te geven. Marc Bonten, arts-microbioloog, legt uit waarom dit een logische beslissing was. En dat iedereen die het Janssen-vaccin heeft gekregen gerust kan zijn. Niet voor niets kan elke 18-plusser die dat wil nu zelf voor het vaccin van Janssen kiezen.
     
• Social Content: video’s
  Op onze social kanalen hebben we weer verschillende video’s gepost. De video’s kan je ook op je eigen kanalen delen:
   
  • 6 dingen die je moet weten als je voor Janssen-vaccin kiest.
    Klik hier om de video te downloaden.
  • Het buurthuis draait weer op volle toeren!
    Nu er steeds meer versoepelingen komen, mogen ook de groepsactiviteiten in buurthuizen weer plaatsvinden. Wat vinden de vaste bezoekers hiervan? En laten zij zich vaccineren of heerst er toch nog wat twijfel?  Klik hier om de video te downloaden.
  • GGD start met vrijwillig vaccineren Janssen
    Het Janssen-vaccin blijkt populair: ruim 233.000 mensen maakten al een afspraak. Afgelopen vrijdag werden de eerste prikken gezet. De GGD Utrecht heeft in de Jaarbeurs tot 01:00 's nachts geprikt, tijdens 'Dansen met Janssen'. Klik hier om de video te downloaden.
  • De straat op: ‘laat jij je vaccineren?’
    Voor de kwetsbaren, je eigen opa en oma of om weer naar een festival te kunnen: allerlei redenen om je te laten vaccineren. Daarom is het tijd om de straat op te gaan en mensen te vragen waarom ze zich wel/niet laten vaccineren. Laat jij je vaccineren? | Coronavaccinatie - YouTube
     
• Branded content coronavaccinatie
  Om de vaccinatiebereidheid hoog te houden en in te spelen op specifieke doelgroepen qua leeftijd en levensfase, loopt er momenteel een uitgebreide branded content campagne met titels als Linda, Linda Meiden, RTL, Telegraaf, Volkskrant, Viva, Ouders van Nu, AD en Margriet. De online content bestaat uit informerende en verdiepende artikelen, video’s en interviews die op de lezers/kijkers van deze titels worden toegesneden en ingaan op de specifieke vragen die bij hen leven over coronavaccinatie. De onderwerpen die aan bod komen zijn: zwangerschap en borstvoeding, effectiviteit en het nut van vaccineren, bijwerkingen, veiligheid, mutaties en logistiek. Een actueel overzicht vind je hieronder:

• Communicatie Toolkit
  Om iedereen zo goed mogelijk te informeren over het vaccineren, staan in de communicatietoolkit coronavaccinatie kant-en-klare communicatiemiddelen die je kan gebruiken voor je eigen communicatie. De toolkit wordt continu bijgewerkt.

• Deelcampagne reizen naar het buitenland
  Doordat steeds meer mensen gevaccineerd zijn en het aantal coronabesmettingen afneemt, is er steeds meer mogelijk op het gebied van reizen naar het buitenland. Om onbezorgd op vakantie te kunnen gaan, is het belangrijk om vooraf alle belangrijke reisinformatie te checken. Dat kan op nederlandwereldwijd.nl/wijsopreis en in de Reisapp. Het EU Digitaal Corona Certificaat (DCC) maakt het mensen vanaf 1 juli makkelijker om binnen de Europese Unie te reizen. In Nederland wordt hiervoor de CoronaCheck app uitgebreid.
  
  De publiekscampagne loopt vanaf 29 juni op o.a. op tv, radio en online. In alle uitingen wordt doorverwezen naar wijsopreis.nl, de Reisapp en de CoronaCheck-app. Download hier de 27” en 20’ spots of de social variant.
  
  Daarnaast is een animatie over het DCC ontwikkeld. 
  “De animatie over het coronabewijs, jouw QR-code in de CoronaCheck-app. Voor reizen in Europa en het veilig bezoeken van evenementen of uitgaansgelegenheden in Nederland. Live gegaan op 25 juni. Er zijn inmiddels al bijna 3 miljoen codes uitgegeven.”
   
• Jongerencampagne “Daarom test ik”
  Vanaf 7 juni zijn alle middelbare scholen in Nederland weer verplicht open. Onderzoek heeft uitgewezen dat dat verantwoord is mits leerlingen en onderwijzend personeel twee keer per week zelftesten. Alle middelbare scholen zijn inmiddels voorzien van voldoende (gratis) zelftesten. Om het belang van het gebruik van zelftesten bij leerlingen onder de aandacht te brengen, is op 1 juni de online campagne #Daarom test ik gestart. In deze campagne motiveren jongeren waarom zij individueel de keuze maken om gebruik te maken van zelftesten. De jongeren op deze uitingen zijn echte leerlingen die door een onafhankelijk bureau zijn geïnterviewd. Naast uitingen op Instagram, Facebook, Snapchat, TikTok, scholieren.com en schoolboards zijn er ook posters beschikbaar die scholen zelf kunnen downloaden en printen om op school op te hangen. De campagne loopt t/m 27 juni.
   
  • Link voor directe download A3 posters: Posters: Daar Doe Ik Het Voor (lesopafstand.nl)
  • Link voor directe download socials en schoolboards.
     
• Koepelcampagne Alleen Samen – 4e stap (gecombineerd met 5)
  Met de campagne willen we het publiek informeren over de nieuwe versoepelingen. De campagne is op 30 juni live gegaan. De hoofdboodschap is houdt 1,5m afstand, waar dit niet kan gebruiken we een coronatoegangsbewijs of dragen we mondkapjes. Het beeldmateriaal is hier te downloaden.
  
  Met de nieuwe stap in de versoepelingen wordt er veel los gelaten. Uit onderzoek blijkt dat een klein aandeel (20%) van de mensen het ook nog best spannend vinden dat de versoepelingen zo snel gaan. Ook houden mensen steeds minder afstand als ze bij iemand op bezoek gaan. Daarom brengen we deze poster ‘IK HOU afstand VAN JOU’ over thuis bezoek ontvangen in corona tijd nog een keer onder de aandacht. Met dank aan onze collega’s bij de gemeente Amsterdam. De poster is in meerdere talen te downloaden. 
   
• Deelcampagne jongeren basisregels 
  Jongeren worden als laatste uitgenodigd om zich te laten vaccineren. We willen daarom bij hen nogmaals benadrukken hoe belangrijk het is om 1,5 meter afstand te houden en drukte te vermijden. Belangrijk daarbij is dat jongeren zich bewust zijn van het besmettingsgevaar. Dit doen we onder andere door het delen van ervaringsverhalen van jongeren die corona hebben gehad en daar erg ziek van zijn geworden. We geven een positief handelingsperspectief mee, zodat jongeren weten wat ze kunnen doen om dit te voorkomen. In Vogue vertelt Sanne hoe het is om ziek te zijn door corona. 
   
• Extra online inzet animatie over zelftesten 
  Sinds maandag 10 mei is er extra online media-inzet om de animatievideo over zelftesten onder de aandacht te brengen, via Facebook, Instagram en YouTube. Bekijk hier het filmpje via YouTube. Meer informatie over zelftesten vind je op www.rijksoverheid.nl/zelftest. 
   
• Koepelcampagne Alleen Samen – Basisregels
  De animatie Besmettingsrisico is verlengd tot en met juni. We zetten deze in op Youtube en uitgesteld kijken. In de toolkit vind je alle campagne-uitingen en andere middelen over de basisregels.
   
• Koepelcampagne Alleen Samen: testen en quarantaine
  Per 1 juni is de wet quarantaineplicht geldig. Hiervoor is een gerichte communicatie-aanpak over quarantaine en reizen in ontwikkeld. De hoog risicogebieden en zeer hoog risicogebieden vallen beide onder de kleurcode oranje. Met de quarantaineplicht die van toepassing is op reizigers uit zeer hoogrisicogebieden, de quarantaineverklaring en de negatieve testuitslag is een informatieve stijl wenselijk. De Quarantaine Reischeck helpt bij het inzichtelijk maken van de actuele quarantaine- en testrichtlijnen per risicogebied bij (terug)komst in Nederland.
  
  Op rijksoverheid.nl/quarantaineplicht en government.nl/mandatoryquarantine is de benodigde quarantaineverklaring beschikbaar als invulbare pdf.

Omgevingsanalyses NKC (23-30 juni): 

• Nieuwsmedia schreven afgelopen week uitgebreid over de versoepelingen die ingingen op 26 juni en waarbij we volgens RTL Nieuws bijna teruggaan naar ‘normaal’. Sommige experts zijn kritisch over de grote stap die is genomen. Daarbij wordt vooral gewezen op de opkomende deltavariant, die steeds meer de overhand krijgt. Op social media wordt er wisselend gereageerd op de versoepelingen, al geven veel mensen aan verheugd te zijn. Zij zijn vooral blij met het einde van de mondkapjesplicht. Ook is er veel animo voor het eerste ‘uitgaansweekend’. Er ontstonden vrijdag lange wachtrijen bij testlocaties van Testen voor Toegang, waarbij sommigen uren moesten wachten. Later bleek dat de lange wachtrijen veroorzaakt werden door een hack. Media schrijven dat veel ‘gefrustreerd uitgaanspubliek’ daardoor hun negatieve testuitslag niet op tijd binnen kreeg. Minister De Jonge laat maandag weten dat ruim 200.000 mensen zich in het weekend hebben laten testen via Testen voor Toegang. 
• Dinsdag 29 juni kwam het advies van de Gezondheidsraad naar buiten om kinderen tussen de 12 en 17 jaar te vaccineren met Pfizer. Nieuwsmedia plaatsen het bericht massaal op hun digitale voorpagina’s en het nieuws wordt breed gedeeld op Twitter. De reacties zijn wisselend: waar een deel het ‘goed nieuws’ noemt, zijn anderen fel tegen. Het argument van tegenstanders is vooral dat het virus niet gevaarlijk zou zijn voor tieners, maar ze wel een ‘experimenteel’ vaccin krijgen toegediend. De hashtag # BlijfVanOnzeKinderenAf is dinsdag en woensdag trending. Op woensdag 30 juni wordt bekend dat minister De Jong het advies van de Gezondheidsraad overneemt. 
• Nieuwsmedia melden dat minister De Jonge iedereen die terugkeert van vakantie vraagt om zich te laten testen, onder meer om de verspreiding van de deltavariant tegen te gaan. Het kabinet wil huis aan huis zelftesten gaan verspreiden om de drempel te verlagen. RTL Nieuws spreekt van een ‘dringende oproep’ van het kabinet aan vakantiegangers. Op NU.nl geven veel mensen aan het ‘geldverspilling’ te vinden en de testen niet te zullen gebruiken.
• Vanaf 30 juni kunnen mensen die op reis gaan een afspraak inplannen voor een gratis coronatest. Vanwege grote drukte is het nog niet meteen mogelijk een afspraak te maken. Op social media delen mensen hun ervaringen en geven ze aan dat ze wel of geen afspraak hebben kunnen maken.

Veel ondernemers, organisaties en gemeenten hebben veel gedaan om hun winkelpanden, bezoekruimtes en openbare ruimte zo coronaproof mogelijk te organiseren. Hoe zorg je dat bezoekers afstand houden, hun handen reinigen en instructies van personeel opvolgen? Met een eenduidige inrichting en slimme gedragsmaatregelen is het voor mensen eenvoudig om coronamaatregelen op te volgen en leveren ze zo min mogelijk weerstand op. In deze factsheet vindt u de nodige inspiratie en een aantal voorbeelden uit de praktijk.

We willen alle communicatieprofessionals die zich binnen de (semi)overheid bezighouden met het coronavirus informeren over de laatste stand van zaken van de nationale communicatieaanpak. Dit zijn departementen, relevante uitvoeringsorganisaties, veiligheidsregio’s, gemeentes en GGD’en.

Aanmelden 
U kunt zich aanmelden voor de update NKC via de website van de NCTV.