Update Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie COVID-19 (nr. 40)

Alleen samen krijgen we corona onder controle. In Nederland willen we met intensieve en activerende communicatie bijdragen aan de aanpak van het coronavirus. Dat vraagt om eenduidige en duidelijke informatie, handelingsperspectieven en betekenisgeving. We sluiten zoveel mogelijk aan op de (informatie)behoeften en de gevoelens die er leven.

Daarom werken we samen: alle departementen en andere onderdelen van de Rijksoverheid werken samen. Regionale overheden (veiligheidsregio’s, gemeenten, GGD’s) zijn nauw aangesloten en worden zo goed mogelijk ondersteund in hun communicatie.

Heb jij een communicatieaanpak, een case, verhaal of iets anders gerelateerd aan communicatie rondom COVID-19 dan delen we dat graag via deze nieuwsbrief. Laat het ons weten via communicatiecovid@minjenv.nl.

• Kennisupdate over testen
  Donderdag 10 juni van 12.00 tot 13.00 uur: online kennisupdate over testen van de RIVM Corona Gedragsunit - redenen waarom mensen zich wel of juist niet laten testen op basis van kwalitatief onderzoek. Meld je hier aan.
• Veelgestelde vragen coronabewijs
  Nu overal in Europa de cijfers de goede kant op gaan, wordt alles in gereedheid gebracht om onze samenlevingen weer wat te openen. We krijgen weer toegang tot locaties die lange tijd gesloten waren en ook het reizen in Europa komt weer op gang. Er zullen daarbij nog steeds extra regels kunnen gelden, zoals het handhaven van de basismaatregelen of het beperken van hoeveelheden bezoekers. Maar er wordt ook meer mogelijk als mensen gevaccineerd zijn of als blijkt uit testresultaten dat ze niet besmettelijk zijn. Daarvoor is een coronabewijs ontwikkeld.  De veelgestelde vragen hierover lees je hier.
• Nieuwe indeling en ontwerp pagina coronaregels steunen en volgen
  Vanaf morgen heeft de pagina coronaregels steunen en volgen op het Coronadashboard een nieuw ontwerp. Op deze pagina vind je de resultaten de door het RIVM uitgevoerde enquete over de naleving en steun van de coronaregels.  Zo is in een enkel oogopslag te zien of naleving of draagvlak voor een basisregel stijgt of daalt. Het dashboard biedt de mogeleijkheid de situatie per veiligheidsregio te zien en deze te vergelijken. Vanaf morgen kan je er ook de naleving en draagvlak per basisregel per leeftijdsgroep vergelijken. 
• Materiaal voor het bereiken van speciale doelgroepen coronavaccinatie
  Het ministerie van VWS heeft een toolkit ontwikkeld met informatiemateriaal voor specifieke doelgroepen. Dit om je nog makkelijker toegang te geven tot de communicatiemiddelen om o.a. anderstaligen, mensen met een migratieachtergrond en laaggeletterden te informeren over vaccineren. In dezelfde toolkit vind je ook materiaal van gemeenten, GGD-en en andere organisaties die bezig zijn met informeren over vaccineren. Mooie filmpjes van gemeente Amsterdam, visuals van GGD Utrecht of posters van het Rode Kruis etc. De materialen mogen gebruikt worden. Wil je zelf materiaal delen? Ook dat kan. Stuur een email naar communicatiecovid@minjenv.nl, dan zorgen we dat de materialen in de toolkit terecht komen.

Recent zijn de volgende visuals aangepast of nieuw gemaakt:

• Visuals basisregels (28 mei)
• Social video over stap 3 (5 juni)
• Inhakers EK (7 juni)
• Insta-slider coronatoegangsbewijs (28 mei)
• Insta-slider reizen inclusief quarantaineplicht (28 mei)
• Visual voor buitenlandse toeristen (9 juni)
• Campagne ‘Daar doe ik het voor’ (9 juni)
• Poster ‘Stap 3: bijna alles open’ (28 mei)
• Poster ‘Overzicht coronamaatregelen per 5 juni’ (28 mei)
• Poster ‘Openingsplan: stap voor stap meer mogelijk’ (28 mei)
• Beeldsamenvatting voor anderstaligen en laaggeletterden over stap 3 (28 mei)
• Poster ‘Stap 3: spelregels sport tijdens corona’ (28 mei)
• Poster ‘Stap 3: recreatie binnen en buiten’ (28 mei)
• Poster ‘Stap 3: horeca binnen en buiten’ (28 mei)
• Poster ‘Stap 3: kunst en cultuur’ (28 mei)
• Poster ‘Stap 3: winkelen en boodschappen doen’ (28 mei)
• Poster ‘Reizen en vakanties per 15 mei’ (11 mei)
• Poster ‘Coronatoegangsbewijs’ (1 juni)
• Instagram-slider ‘Vakantieplannen aan het maken? Ga wijs op reis’ (11 mei)
• 72 afbeeldingen met de iconen Wassen, Afstand, Testen (12 mei)
• Toolkit ‘Veilig winkelen en boodschappen doen’ (6 mei)
• Social visuals ‘Vermijd drukke plekken en houd 1,5m afstand, ook op het terras en in het park’ (27 april)
• Toolkit communicatiemiddelen basisregels (14 mei)

• Postergenerator
  Veel mensen laten op social media zien dat ze gevaccineerd zijn of een afspraak gemaakt hebben. Iedereen die dat ook wil kan met de postergenerator op www.stroopjemouwop.nl zijn eigen poster maken om te delen op sociale media met de hashtag #IkStroopMijnMouwOp. 

• Video’s op Social Kanalen
  Op onze social kanalen hebben we weer verschillende video’s gepost. De video’s kan je ook op je eigen kanalen delen en zijn te vinden in de Communicatietoolkit Coronavaccinatie.  

  Portretten van GGD-prikkers
  Iedere minuut krijgen zo’n 230 mensen een coronavaccinatie [juni 2021] Wie zijn deze mensen die zich dag in dag uit inzetten om zoveel mogelijk mensen te vaccineren tegen het coronavirus? 

  Bijzondere priklocaties 
  Een prik met muziek? Een vaccinatie naast ronkende motoren? Of naast een start- en landingsbaan? Sommige vaccinatielocaties zijn wel heel bijzonder… 

  Huisarts vaccineert en route 
  Lianne is huisarts maar pakt het nèt wat anders aan. Met een mobiele praktijk - haar auto - bezoekt ze patiënten. Ook voor het toedienen van coronavaccinaties reist zij van deur naar deur.

  De wijk in
  Het is belangrijk om zoveel mogelijk mensen te voorzien van de juiste informatie rondom coronavaccinaties. Daarom doen we dat nu nóg gerichter: in wijken en wachtkamers, met bijeenkomsten en via één-op-één-contact.

• Communicatietoolkit Coronavaccinatie
  Om iedereen zo goed mogelijk te informeren over het vaccineren, staan in de communicatietoolkit coronavaccinatie kant-en-klare communicatiemiddelen die je kan gebruiken voor je eigen communicatie. De toolkit wordt continu bijgewerkt. 

• Jongerencampagne “Daarom test ik”
  Vanaf 7 juni zijn alle middelbare scholen in Nederland weer verplicht open. Onderzoek heeft uitgewezen dat dat verantwoord is mits leerlingen en onderwijzend personeel twee keer per week zelftesten. Alle middelbare scholen zijn inmiddels voorzien van voldoende (gratis) zelftesten. Om het belang van het gebruik van zelftesten bij leerlingen onder de aandacht te brengen, is op 1 juni de online campagne #Daarom test ik gestart. In deze campagne motiveren jongeren waarom zij individueel de keuze maken om gebruik te maken van zelftesten. De jongeren op deze uitingen zijn echte leerlingen die door een onafhankelijk bureau zijn geïnterviewd. Naast uitingen op Instagram, Facebook, Snapchat, TikTok, scholieren.com en schoolboards zijn er ook posters beschikbaar die scholen zelf kunnen downloaden en printen om op school op te hangen. 
• Koepelcampagne Alleen Samen – 3e stap openingsplan
  Sinds 5 juni is stap 3 van het openingsplan van kracht. Met de campagne willen we het publiek informeren over de nieuwe versoepelingen, waaronder het (onder voorwaarden) opengaan van musea, horeca en bioscopen en het verhogen van de groepsgrootte naar max 4 personen. Daarbij blijven we op het belang van het naleven van de basisregels wijzen. De campagne is gestart op 5 juni met tv, radio, Spotify en online video. Bekijk hier de televisiecommercial.

• EK voetbal 
  Van 11 juni t/m 11 juli is het EK voetbal. Een evenement waarbij mensen vaak samenkomen om de wedstrijden te kijken. Om mensen ervan bewust te maken dat ook bij het voetbal kijken het belangrijk blijft de basisregels na te leven, zijn er uitingen ontwikkeld in verschillende formaten die o.a. op social, print en als abri kunnen worden ingezet. Download hier de uitingen met een 1.5 meter thuisopstelling en download hier de uitingen met 1.5 meter op het shirt. Tot slot vind je hier een EK social en abri uiting, met dank aan onze collega’s van de gemeente Amsterdam. De uitingen mogen gebruikt worden. Daarnaast heeft SLAM! voor jongeren een radiocommercial gemaakt, waarin wordt opgeroepen om ook tijdens het voetbal kijken 1.5 meter afstand van elkaar te houden. De radiospot loopt van 2 juni t/m 11 juli.  
• Deelcampagne jongeren basisregels 
  Jongeren worden als laatste uitgenodigd om zich te laten vaccineren. We willen daarom bij hen nogmaals benadrukken hoe belangrijk het is om 1,5 meter afstand te houden en drukte te vermijden. Belangrijk daarbij is dat jongeren zich bewust zijn van het besmettingsgevaar. Dit gaan we o.a. doen door het delen van ervaringsverhalen van jongeren die corona hebben gehad en daar erg ziek van zijn geworden. We geven een positief handelingsperspectief mee, zodat jongeren weten wat ze kunnen doen om dit te voorkomen. Vogue, Glamour en Cosmopolitan gaat hierover content maken.

• Extra online inzet animatie over zelftesten 
  Sinds maandag 10 mei is er extra online media-inzet om de animatievideo over zelftesten onder de aandacht te brengen, via Facebook, Instagram en YouTube. Het filmpje is te bekijken via YouTube. Meer informatie over zelftesten vind je op www.rijksoverheid.nl/zelftest.

• Deelcampagne CoronaMelder
  Hoe de app Coronamelder helpt tegen de verspreiding van het coronavirus blijkt uit de resultaten van het doorlopende onderzoek naar de werking van de app. Op basis van dit onderzoek hebben is er verdiepende content over Coronamelder ontwikkeld en verspreid. Onder meer worden de volgende middelen ingezet: Branded content, PR, schoolboards en social ads die aanhaken bij de versoepelingen. Want juist nu er meer ontmoetingen zijn, heeft CoronaMelder de grootste meerwaarde. Ook is er een anderstaligen huis-aan-huis folder verspreid in de vier grote steden. Deze werd verspreid in wijken waar veel mensen wonen met een migratieachtergrond.

• Koepelcampagne Alleen Samen – Basisregels
  De animatie Besmettingsrisico is verlengd tot en met juni. We zetten deze in op Youtube en uitgesteld kijken. In de toolkit vind je alle campagne-uitingen en andere middelen over de basisregels. 

• Koepelcampagne Alleen Samen: testen en quarantaine
  Per 1 juni is de wet quarantaineplicht geldig. Hiervoor is een gerichte communicatie-aanpak over quarantaine en reizen in ontwikkeld. De hoog risicogebieden en zeer hoog risicogebieden vallen beide onder de kleurcode oranje. Met de quarantaineplicht die van toepassing is op reizigers uit zeer hoogrisicogebieden, de quarantaineverklaring en de negatieve testuitslag is een informatieve stijl wenselijk. De Quarantaine Reischeck helpt bij het inzichtelijk maken van de actuele quarantaine- en testrichtlijnen per risicogebied bij (terug)komst in Nederland. Op rijksoverheid.nl/quarantaineplicht en government.nl/mandatoryquarantine is de benodigde quarantaineverklaring beschikbaar als invulbare pdf. Het team is druk bezig met de digitale versie van de quarantaineverklaring. 

• Deelcampagne CoronaConflict
  Specifiek voor jongeren hebben is de campagne CoronaConflict ontwikkeld. De campagne was eerst vooral gericht op thuisblijven (quarantaine) en is nu uitgebreid met uitingen over testen. Deze jongerencampagne speelt actief in op de aarzelingen en weerstanden bij jongeren, zonder daar direct een oordeel aan te verbinden. Dat blijkt bij deze doelgroep effectief.

• Deelcampagne Corona Strijders
  Ook voor jongeren ontwikkelden we samen met SLAM! de deelcampagne Corona Strijders. Humoristische sketches laten jongeren zien hoe je nu in coronatijd met herkenbare situaties om kunt gaan. Je hoort tips voor daten, feesten, sporten en nog veel meer, om te zorgen dat jouw leven op een veilige manier een feestje blijft in coronatijd. De Corona Strijders deelcampagne heeft een tijd on hold gestaan, maar is sinds 5 mei weer live. Iedere week wordt er op het Youtube-kanaal van SLAM! een nieuwe video geüpload.

Omgevingsanalyses NKC (2-9 juni)

• Afgelopen week stond wederom in het teken van dalende cijfers, nieuwe versoepelingen en de voorspoedige vaccinatiecampagne. Op 5 juni ging stap 3 van het openingsplan in werking. Het zorgt volgens media voor een ‘uitgelaten sfeer in het hele land’ en ‘ouderwetse drukte’. Op social media laten de meeste mensen weten blij te zijn met de versoepelingen, al spreken sommigen van een ‘dubbel gevoel’. Zij vinden het nog spannend omdat ze bijvoorbeeld tot een risicogroep behoren.
• Het thema ‘reizen’ houdt de gemoederen steeds meer bezig. Zo leven er zorgen bij Kamerleden over de handhaving van de quarantaineplicht nu het vliegverbod is opgeheven. Het ministerie van Buitenlandse Zaken maakte ondertussen bekend dat meerdere Europese landen van oranje naar geel gaan, waaronder Italië, Duitsland en Oostenrijk. Op social media komen nog steeds veel vragen voorbij over reizen binnen Europa en wat er allemaal mogelijk is in de zomervakantie. 
• Op 7 juni zijn alle GGD’s begonnen met het zetten van de ‘coronastempel’ in het gele boekje. Ondanks dat het ministerie van VWS benadrukt dat het gele boekje geen ‘reisbewijs’ is leidt het tot veel belangstelling. Zo willen veel mensen met terugwerkende kracht een stempel en worden sommige GGD-locaties ‘platgebeld’ over de stempels. Op social media zeggen veel mensen niet te begrijpen waarom het gele boekje niet als vervanging kan dienen van een digitaal coronapaspoort.  
• Ook nam het kabinet het advies van de Gezondheidsraad over om alleen nog mRNA-vaccins in te zetten bij jongere groepen. Dat betekent dat bij deze groepen geen gebruik meer wordt gemaakt van het Janssen-vaccin. Het nieuws leidt tot gemengde reacties op social media: sommigen zijn teleurgesteld dat zij niet de kans hebben gekregen een ander vaccin te nemen, anderen willen juist een Janssen-prik en spreken van ‘paniekzaaierij’. 
• Op 1 juni kwam tevens het nieuws naar buiten dat AstraZeneca-weigeraars een afspraak kunnen maken voor een vaccin met Moderna of Pfizer. Veel mensen geven aan dit niet eerlijk te vinden: de groep zou volgens hen achteraan moeten sluiten. 
• De media- en Twitterstorm rondom Sywert van Lienden gaat tot slot onverminderd door. Minister Van Ark laat weten een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de deal. Volgens de coördinator van het Landelijk Consortium Hulpmiddelen was de “mondkapjesdeal” die Van Lienden sloot met het ministerie van VWS ‘niet nodig’. Op social media blijft men onverminderd kritisch op Van Lienden en spreekt men van ‘oplichting’ en ‘vriendjespolitiek’. Ook nieuwsmedia vragen zich af of het goede politieke netwerk van Van Lienden hem geholpen heeft bij de winstgevende deal. 
• De Tweede Kamer wil voor 1 september weten welke basismaatregelen nog nodig zijn wanneer de coronacrisis in de volgende fase komt. Uit de reacties op social media blijkt dat mensen vooral de mondkapjesplicht graag zien verdwijnen. 

We willen alle communicatieprofessionals die zich binnen de (semi)overheid bezighouden met het coronavirus informeren over de laatste stand van zaken van de nationale communicatieaanpak. Dit zijn departementen, relevante uitvoeringsorganisaties, veiligheidsregio’s, gemeentes en GGD’en.

Aanmelden 

U kunt zich aanmelden voor de update NKC via de website van de NCTV.