Update Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie COVID-19 37

Alleen samen krijgen we corona onder controle. In Nederland willen we met intensieve en activerende communicatie bijdragen aan de aanpak van het coronavirus. Dat vraagt om eenduidige en duidelijke informatie, handelingsperspectieven en betekenisgeving. We sluiten zoveel mogelijk aan op de (informatie)behoeften en de gevoelens die er leven.

Daarom werken we samen: alle departementen en andere onderdelen van de Rijksoverheid werken samen. Regionale overheden (veiligheidsregio’s, gemeenten, GGD’s) zijn nauw aangesloten en worden zo goed mogelijk ondersteund in hun communicatie.

Heb jij een communicatieaanpak, een case, verhaal of iets anders gerelateerd aan communicatie rondom COVID-19 dan delen we dat graag via deze nieuwsbrief. Laat het ons weten via communicatiecovid@minjenv.nl.

• Commercial stap 2 openingsplan
  De tweede stap van het openingsplan is gezet. Vanaf vandaag mogen we weer binnen sporten, naar muziekles of een bezoek brengen aan de dierentuin. Belangrijk is wel dat iedereen zich aan de basisregels blijft houden. Met commercials op de tv, radio en online laten we zien wat nu mag en hoe we dat veilig doen. Voor elke stap in het openingsplan worden nieuwe communicatiemiddelen ontwikkeld. Hier is de online video te bekijken. Er is ook een video speciaal voor sociale media, via deze link te downloaden. We roepen iedereen op deze ook te delen via de eigen kanalen. 
   

• Vrijdag 21 mei kennisupdate vaccinatiebereidheid (RIVM)
  Op vrijdag 21 mei van 14.00 tot 15.00 uur organiseert de RIVM Corona Gedragsunit een online kennisupdate over vaccinatiebereidheid. In deze kennisupdate gaat het RIVM in op de vaccinatiebereidheid van Nederlands burgers t.a.v. de verschillende vaccins en de factoren die van invloed zijn op deelname aan vaccinatie, o.a. bij mensen met een migratieachtergrond. De kennisupdate wordt gepresenteerd door Floor Kroese (projectleider ‘vaccinatiebereidheid’) & Mirjam Fransen (onderzoeker RIVM/assistent professor Amsterdam UMC).
  Vanaf 14.00 uur is het mogelijk om aan te sluiten, de presentatie start om 14.15 uur. Meld je hier aan. 

Recent zijn de volgende visuals aangepast of nieuw gemaakt:

• Social video ‘Stap 2: samen maken we steeds meer mogelijk’ (19 mei)
• Poster ‘Stap 2: buiten meer mogelijk en binnensportlocaties open’ (17 mei)
• Poster ‘Overzicht coronamaatregelen per 19 mei’ (17 mei)
• Poster ‘Openingsplan: stap voor stap meer mogelijk’ (17 mei)
• Beeldsamenvatting voor anderstaligen en laaggeletterden over stap 2 (17 mei)
• Poster ‘Stap 2: spelregels sport tijdens corona’ (11 mei)
• Poster ‘Stap 2: recreatie buiten open’ (17 mei)
• Poster ‘Stap 2: buitenterrassen langer open’ (17 mei)
• Poster ‘Stap 2: kunst en cultuur’ (17 mei)
• Poster ‘Reizen en vakanties per 15 mei’ (11 mei)
• Instagram-slider ‘Vakantieplannen aan het maken? Ga wijs op reis’ (11 mei)
• 72 afbeeldingen met de iconen Wassen, Afstand, Testen (12 mei)
• Toolkit ‘Veilig winkelen en boodschappen doen’ (6 mei)
• Social visuals ‘Vermijd drukke plekken en houd 1,5m afstand, ook op het terras en in het park’ (27 april)
• Visual ‘Winkelen en boodschappen doen’ (20 april)
• Toolkit communicatiemiddelen basisregels (13 april)

• Verspreiding informatiemateriaal bij huisartsen
  Op woensdag 19 mei is er in 1750 wachtkamers van huisartsen, apotheken en ziekenhuizen in achterstandswijken informatie over coronavaccinatie te vinden. Vooral in achterstandswijken is de rol van de huisarts groot en hebben mensen vaak veel vertrouwen in hun huisarts. Naast dit offline materiaal, zoals informatiekaarten en posters, worden ook op de doelgroep afgestemde filmpjes op de wachtkamerschermen vertoond. De volgende materialen zijn in de wachtkamers te vinden:
  Informatiekaarten over bijwerkingen in Ne/Eng, Fra/Pools en Turks/Arabisch (A5)
  Informatiekaarten over ja of nee vaccineren in Ne/Eng, Fra/Pools en Turks/Arabisch (A5)
  Informatiekaarten over zwangerschap in Ne/Eng, Fra/Pools en Turks/Arabisch (A5)
  Praatplaat, gelamineerd, op de tafel in de wachtkamer (A4)
  Poster: praatplaat (A2)
  Poster: campagne ‘wij stropen onze mouwen op’, speciale editie afgestemd op de doelgroep (A2)
  Flyer vaccineren tegen corona (A4)
  Flyer keuzetool (A5)
  
  Vanaf maandag 24 mei is de informatie ook in de resterende huisartspraktijken in Nederland (ongeveer 3500) te vinden. De materialen zijn toegevoegd aan de communicatietoolkit coronavaccinatie om gebruikt en verspreid worden.
   

• Keuzehulp
  Voor de meeste mensen in Nederland is een vaccinatie tegen het coronavirus een vanzelfsprekendheid. Tegelijk is er ook een groep mensen die twijfelt. Het kan lastig zijn om een keuze te maken. Voor mensen die vragen of twijfels over het coronavaccin hebben, hebben TNO en het Radboudumc een keuzehulp ontwikkeld. Met deze keuzehulp kunnen mensen voor zichzelf op een rij zetten wat voor hen belangrijk is. Op de site staat daarnaast ook een kennistest waarmee je aan de hand van 10 stellingen kunt ontdekken wat je van het vaccin weet. Kortom: de keuzehulp biedt een goede mogelijkheid om individuele besluitvorming te bevorderen. Of je je laat vaccineren is en blijft je eigen keuze. De keuzehulp helpt je bij het maken van die keuze.
   

• Branded content coronavaccinatie
  Vanaf mei worden grotere leeftijdsgroepen gevaccineerd. Een van de manieren om de vaccinatiebereidheid onder hen hoog te houden en in te spelen op specifieke doelgroepen qua leeftijd en levensfase, is het inzetten van branded content gericht op het verstrekken van informatie rond vragen die leven over coronavaccinatie, beantwoorden van vragen, delen van de informatie die er is en het open aangaan van het gesprek. We werken samen met titels als Viva, Margriet, Ouders van Nu, Telegraaf, Volkskrant, RTL, Linda en Linda Meiden, AD en Nu.nl. De content die wordt geproduceerd zal bestaan uit video’s, artikelen en interviews die op de lezers/kijkers van deze partijen worden toegesneden en ingaan op de specifieke vragen die bij hen leven. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere: Zwangerschap en borstvoeding, effectiviteit en het nut van vaccineren, bijwerkingen, veiligheid, mutaties en de logistiek.
  
  Specifiek voor de jongerendoelgroepen werken we samen met FunX en Vice, die infomercials, commercials en artikelen maken over coronavaccinatie.
   

• Nieuwe radiospots
  Deze week zijn twee nieuwe radiospots voor coronavaccinatie on air gegaan. Hierin vertellen een marktkoopman en een conductrice wat zij momenteel missen op de markt en in de trein: de dingen waar zij weer naar terugverlangen, en die hopelijk straks weer mogelijk zijn. Daar stropen zij hun mouw voor op. De radiospots zijn te vinden in de de communicatietoolkit coronavaccinatie.
   

• Weblogs over coronavaccinatie
  Voor mensen die nadenken over hun keuze voor vaccinatie of meer achtergrondinformatie willen staan er op coronavaccinatie.nl diverse weblogs waarin experts in verschillende vakgebieden feiten, uitleg én hun ervaringsverhalen over coronavaccinatie delen. Naar aanleiding van verhalen die verschenen in de media over verplicht vaccineren van basisschoolkinderen legt Roland Pierik, universitair hoofddocent rechtsfilosofie aan de Universiteit van Amsterdam uit hoe het zit met kinderen en coronavaccinatie.
   
• Social Content
  We hebben weer  video’s, animaties en visuals ontwikkeld voor onze social kanalen. Delen mag!
  
  -  Steeds meer doelgroepen zijn gevaccineerd. Zo ook een groot deel van de cliënten die werken op werkplaats Boschwijk van Stichting Bartimeus. Zij leggen uit wat het voor hen betekent om weer aan de slag te mogen gaan.
  -  Iedereen verlangt naar een leven zonder coronaregels. Vaccineren is hierbij de belangrijkste stap. Maar wat zijn de afspraken rondom veiligheid en levering van vaccins? En waar hangt de volgorde en snelheid van vaccineren vanaf? We leggen het uit in deze animatie.
  -  Sinds eind april wordt er gevaccineerd met het Janssen-vaccin. Het eerste ampul van dit deels Nederlandse vaccin is opgenomen in de collectie van het Rijksmuseum Boerhaave te Leiden. In deze video zie je hoe minister Hugo de Jonge de ampul overhandigde.
  -  Hoe je aan afspraak maakt als je een uitnodiging hebt ontvangen voor een vaccinatie en je je wil laten vaccineren, wordt stap voor stap uitgelegd in een handige visual. Je vindt hem in de communicatietoolkit coronavaccinatie.
   

• Communicatietoolkit Coronavaccinatie
  Om iedereen zo goed mogelijk te informeren over het vaccineren, staan in de communicatietoolkit coronavaccinatie kant-en-klare communicatiemiddelen die je kan gebruiken voor je eigen communicatie. De toolkit wordt continu bijgewerkt.

• Deelcampagne jongeren basisregels
  Jongeren vormen een grote bron van besmettingen, dus we willen bij hen nogmaals benadrukken hoe belangrijk het is om 1,5 meter afstand te houden en drukte te vermijden. Belangrijk daarbij is dat jongeren zich bewust zijn van het besmettingsgevaar. FunX heeft hiervoor een commercial ontwikkeld die 20 mei live gaat. Ook de andere jongerenmedia ontwikkelen content hierover.
   
• Extra online inzet animatie over zelftesten
  Sinds maandag 10 mei is er extra online media-inzet om de animatievideo over zelftesten onder de aandacht te brengen, via Facebook, Instagram en YouTube. Het filmpje is te bekijken via YouTube. Meer informatie over zelftesten vind je op www.rijksoverheid.nl/zelftest
   
• Deelcampagne CoronaMelder
  Hoe helpt de app Coronamelder tegen de verspreiding van het coronavirus? Deze vraag wordt in het doorlopende onderzoek naar de werking van de app beantwoord. Op basis van dit onderzoek is er verdiepende content over Coronamelder ontwikkeld en gecommuniceerd. Onder meer worden de volgende middelen ingezet: Branded content, PR, schoolboards en social ads die aanhaken bij de versoepelingen. Want juist nu er meer ontmoetingen zijn, heeft CoronaMelder de grootste meerwaarde. Ook is er een anderstaligen huis-aan-huis folder verspreid in de vier grote steden. Deze werd verspreid in wijken waar veel mensen wonen met een migratieachtergrond.
  
  Coronamelder is inmiddels door ruim 4,8 miljoen Nederlanders gedownload. Uit onderzoek blijkt dat mensen die een melding krijgen via de app, zich sneller laten testen en daardoor sneller weten of ze corona hebben. Zo kunnen ze dierbaren beter beschermen. De app draagt dus effectief bij aan het verminderen van de verspreiding van het coronavirus. De komende tijd blijven we Coronamelder onder de aandacht brengen bij verschillende doelgroepen, zodat nóg meer mensen de app downloaden. Elke download telt!
   
• Koepelcampagne Alleen Samen – Basisregels
  De animatie Besmettingsrisico is verlengd tot en met juni en wordt op Youtube en uitgesteld kijken ingezet. De andere animaties worden niet meer als online video verspreid. In de toolkit vind je alle campagne-uitingen en andere middelen over de basisregels.
   
• Koepelcampagne Alleen Samen testen en quarantaine
  Na de tv- en radiocampagne over testen en quarantaine wordt de campagne voortgezet met online bannering. In ieder geval tot eind mei. In de gedragsonderzoeken zien we dat de testbereidheid, die in januari op een (te) laag niveau was beland inmiddels weer substantieel hoger is. Een duidelijke meerderheid geeft aan zich bij klachten te laten testen. Ook weten velen de Quarantainecheck te vinden.
  
  Daarnaast is een gerichte communicatie-aanpak over quarantaine en reizen in voorbereiding. De hoog risicogebieden en zeer hoog risicogebieden vallen beide onder de kleurcode oranje. Met de Quarantaineplicht die eraan komt (van toepassing op reizigers uit (zeer) hoog-risicogebieden) en de quarantaineverklaring is een informatieve stijl wenselijk. De Quarantaine Reischeck helpt bij het inzichtelijk maken van de actuele quarantainerichtlijnen per risicogebied. Op rijksoverheid.nl/quarantaineplicht zal de benodigde verklaring later beschikbaar zijn. 
   
• Deelcampagne CoronaConflict
  Specifiek voor jongeren is de campagne CoronaConflict ontwikkeld. De pagina is geoptimaliseerd voor mobiele devices en te bekijken op coronaconflict.nl. De campagne was eerst vooral gericht op thuisblijven (quarantaine) en is nu uitgebreid met uitingen over testen. Deze jongerencampagne speelt actief in op de aarzelingen en weerstanden bij jongeren, zonder daar direct een oordeel aan te verbinden. Dat blijkt bij deze doelgroep effectief.
   
• Deelcampagne Corona Strijders
  Samen met SLAM! laten we jongeren met humoristische sketches zien, hoe je nu in coronatijd met herkenbare situaties om kunt gaan. Hier hoor je de tips voor daten, feesten, sporten en nog veel meer om te zorgen dat jouw leven op een veilige manier een feestje blijft in coronatijd. Corona Strijders heeft een tijd on hold gestaan, maar is sinds 5 mei weer live. Iedere week wordt er op het Youtube-kanaal van SLAM! een nieuwe video geüpload.
   
• Studentensportcampagne 
  Jongeren krijgen steeds meer vrijheden als het aankomt op sporten. Ook rondom en tijdens het sporten is het van belang dat de basisregels worden nageleefd. In samenwerking met Studentensport Nederland is een contentgenerator gemaakt. Met de slogan ‘’alleen samen zorgen we dat we kunnen blijven sporten” willen we jongeren motiveren om ook tijdens het sporten de basisregels na te leven. Met de contentgenerator kunnen sportverenigingen hun eigen foto en logo uploaden, zodat ze een gepersonaliseerde social post kunnen maken. Zie het beeld hierboven. Via deze link kan je zelf een uiting maken en plaatsen op social met de hashtag #AlleenSamen. Ter verificatie dien je eenmalig een account aan te maken. Daarna kan je direct een uiting maken en delen.

• Studio Corona GGD Hart voor Brabant
  Jongeren moeten door de coronamaatregelen relatief veel inleveren, terwijl ze zelf meestal niet tot een risicogroep horen. Dat heeft impact. Met ‘Studio Corona’ nodigt GGD Hart voor Brabant scholen uit om met jongeren in gesprek te gaan over corona. De gastles duurt 20 minuten, is volledig online en gratis beschikbaar om bijvoorbeeld in te zetten tijdens een mentorles. De film kan tussentijds worden gestopt voor interactie in de klas of in zijn geheel worden afgespeeld. De volledige gastles 'Studio Corona' vind je hier. Liever eerst een trailer bekijken? Dat kan hier. 

Omgevingsanalyses NKC (12 mei –  19 mei)

• In zowel de nieuwsmedia als op social media stonden afgelopen week de versoepelingen centraal. Eerst vanwege de persconferentie, later omdat op maandag 17 mei de beslissing om te versoepelen ook daadwerkelijk genomen werd. Waar er bij het doorvoeren van de eerste stap in het openingsplan kritische geluiden klonken vanuit de zorgmedewerkers en virologen, zijn zij nu meer eensgezind met het kabinet. Dat komt vooral doordat de besmettingscijfers en de opnamecijfers van de ziekenhuizen blijven dalen. Onder meer ‘beddenbaas’ Ernst Kuipers zegt dat hij ‘volledig’ achter de versoepelingen staat.
• Op social media richt de discussie over de versoepelingen zich vooral op waarom bepaalde sectoren open kunnen, en andere niet (‘wel naar de sportschool, maar niet naar een museum’). Verder wordt door critici van het kabinetsbeleid vooral op de gevaren van de testsamenleving gewezen. Deze groep vreest dat de nieuwe openingen gepaard gaan met constant testen en meer controle vanuit de overheid.
• Afgelopen weekend ontstond naar aanleiding van een artikel in de Volkskrant een Twitterstorm rondom politiek commentator en lobbyist Sywert van Lienden. VWS kocht vorig jaar voor 100 miljoen euro aan mondkapjes bij Van Lienden, die toen claimde dat ‘belangeloos’ te doen maar daar mogelijk toch veel aan verdiende. Veel twitteraars reageren hier woedend op. Mensen spreken de vrees uit dat er sprake is van belangenverstrengeling of corruptie en vinden het niet eerlijk dat iemand zoveel geld verdient aan een gezondheidscrisis.  
• Nieuwsmedia lijken steeds meer aandacht te besteden aan de economische gevolgen van de coronacrisis voor ondernemers. Zo schrijven diverse media over het rapport van ABN Amro waarin geconcludeerd wordt dat het voor bedrijven in sommige sectoren vrijwel onmogelijk is om de belastingschuld in drie jaar terug te betalen.
• Vanuit de cultuursector klinkt op social media kritiek op uitspraken van minister De Jonge. De Jonge zei tijdens de persconferentie dat we ‘allemaal kunstliefhebbers tot en met zijn’, maar ook een dagje zonder kunnen. De kritiek wordt versterkt door het feit dat veel mensen niet begrijpen waarom de musea nog niet open mogen.
• Het mogelijke ‘coronapaspoort’ voor de EU houdt de gemoederen in de nieuwsmedia en op social media bezig. Verschillende media melden dat er waarschijnlijk maar één prik nodig is voor een Europees coronapaspoort, daarover zouden de EU landen het eens zijn geworden. Op social media is men kritisch en bezorgd over het paspoort, zo geven veel mensen aan geen vaccin te willen nemen om te reizen.
• Het RIVM meldt woensdag een daling van het aantal positief geteste personen met 25%. Ook het aantal patiënten op de intensive care blijft sterk dalen en het r-getal ligt inmiddels op 0.89. De reacties op social media zijn overwegend positief en veel mensen zien een vergelijking met vorig jaar, toen het aantal besmettingen en patiënten ook snel daalde. Men vraagt zich daarbij af of de daling te danken is aan vaccinaties of de tijd van het jaar.

We willen alle communicatieprofessionals die zich binnen de (semi)overheid bezighouden met het coronavirus informeren over de laatste stand van zaken van de nationale communicatieaanpak. Dit zijn departementen, relevante uitvoeringsorganisaties, veiligheidsregio’s, gemeentes en GGD’en.

Aanmelden 

U kunt zich aanmelden voor de update NKC via de website van de NCTV.