Dreigingsbeeld NCTV: terroristische dreiging op Nederland toegenomen
Nieuwsbericht30-05-2023 | 16:00
De terroristische dreiging op Nederland is het afgelopen half jaar toegenomen. Er zijn steeds meer signalen dat jihadistische organisaties voorbereidingen treffen om in Europa terroristische aanslagen te plegen. Deze groeperingen noemen daarbij expliciet Nederland als doelwit. Ook een terroristische aanslag vanuit rechts-extremistische hoek blijft voorstelbaar. Ten slotte zouden eenlingen of kleine groepen, die zich vanuit complotdenken tegen de overheid hebben gekeerd, kunnen overgaan tot een geweldsdaad. Dat blijkt uit het meest recente Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN 58) van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Het dreigingsniveau wordt vastgesteld op niveau 3. Dat betekent dat een aanslag in Nederland voorstelbaar is.
Dreigingsniveau blijft op 3 De terroristische dreiging is het afgelopen half jaar toegenomen.
Er zijn steeds meer signalen dat jihadistische organisaties voorbereidingen treffen om in Europa aanslagen te plegen. Ook een aanslag vanuit rechts-extremistische hoek blijft voorstelbaar. Ten slotte zouden eenlingen of kleine groepen die zich vanuit complotdenken tegen de overheid hebben gekeerd, kunnen overgaan tot een geweldsdaad.
Jihadistische dreiging tegen Europa Er zijn aanwijzingen dat ISIS aanslagen voorbereidt in Europa.
In Europa en in Nederland bevinden zich ISIS-aanhangers die onderdeel zijn van transnationale terroristische netwerken. Zij hebben de intentie om aanslagen te plegen in Europa. Waarschijnlijk is ISIS bovendien in staat om personen naar Europa te sturen en reeds aanwezige personen te ondersteunen bij het uitvoeren van een aanslag.
Nederland mogelijk doelwit aanslag Nederland staat op de radar van jihadistische organisaties.
Nederland wordt door jihadistische organisaties genoemd als doelwit voor een terroristische aanslag als vergelding voor een reeks koranvernielingen in ons land. Met name Nederlandse belangen in het buitenland lopen
het risico getroffen te worden. Aanslagplannen tegen onder meer het Nederlandse consulaat in Istanboel onderstrepen deze dreiging.
Normalisering rechts-extremisme Het wordt steeds gangbaarder om rechtsextremistisch gedachtegoed uit te dragen.
Het openlijk bespreken van xenofoob en deels racistisch gedachtegoed is zichtbaar op sociale media, in het politieke discours en in het dagelijkse leven. Door in te spelen op de zorgen van een deel van de bevolking over
het verlies van tradities, cultuur en identiteit proberen rechts-extremisten grotere groepen gevoelig te maken voor de omvolkingstheorie.
Rechts-terrorisme De terroristische dreiging vanuit het accelerationisme blijft in stand.
Aanhangers van het accelerationisme doen zeer verontrustende uitlatingen op het internet. Deze hebben zich in Nederland nog niet vertaald in daadwerkelijke aanslagen. Wel is het zorgelijk dat enkele honderden zeer jonge
Nederlanders online actief terroristisch gedachtegoed verspreiden en daders van aanslagen verheerlijken.
Anti-institutioneel extremisme Anti-institutioneel extremisme vormt op lange termijn bedreiging voor democratische rechtsorde.
Een deel van de aanhangers van complottheorieën voedt het wantrouwen in de overheid en wakkert (onbewust) antisemitisme aan. Wanneer personen op grote schaal de legitimiteit van de overheid en democratische
instituties afwijzen, kan dit op termijn de democratische rechtsorde ondermijnen.
Rechts-extremisme
De rechts-extremistische dreiging, inclusief het rechts-terrorisme, is in de afgelopen jaren diffuser en onvoorspelbaarder geworden. Dat geldt zowel voor Nederland als voor andere westerse landen. Een minderheid van de rechts-extremisten vormt een gewelddadige dreiging. Een ander deel is actief bezig met het normaliseren van hun intolerante gedachtegoed en het normaliseren van rechts-extremistisch gedachtegoed in het maatschappelijke en politieke domein.
Binnen Nederland komt de voornaamste rechts-extremistische geweldsdreiging van online aanhangers van accelerationistisch en vergelijkbaar rechts-terroristisch gedachtegoed. Het accelerationisme is gebaseerd op de omvolkingstheorie. Er zijn waarschijnlijk een paar honderd Nederlandstalige aanhangers van deze ideeën. Dit aantal lijkt in het afgelopen jaar niet te zijn toegenomen. Er bestaan er zorgen over een verdere normalisering van rechts-extremistisch gedachtegoed in het maatschappelijke en politieke domein.
Het afgelopen halfjaar is het steeds gangbaarder geworden om rechts-extremistisch gedachtegoed uit te dragen. Het openlijk en (vrijwel) kritiekloos bespreken van xenofoob en deels racistisch gedachtegoed is zichtbaar op sociale media, maar ook in het politieke discours, het publieke omroepbestel en het dagelijkse leven. De geprojecteerde teksten op de Erasmusbrug tijdens de jaarwisseling zijn illustratief voor het streven de rechtsextremistische beweging te normaliseren.
Anti-institutioneel extremisme
De dreiging die in Nederland uitgaat van het anti-institutioneel extremisme is tweeledig. Op korte termijn is er sprake van een beperkte geweldsdreiging, op langere termijn kan anti-institutioneel extremisme de democratische rechtsorde ondermijnen. Een deel van de aanhangers van samenzweringstheorieën voedt het wantrouwen in de overheid door het narratief van een kwaadaardige elite. Door hun soms zeer intimiderende houding richting politici kunnen die zich in het uitvoeren van hun democratische taak ernstig belemmerd voelen. Soevereinen maken onderdeel uit van het bredere anti-institutionele milieu. Zij ontkennen op basis van complottheorieën de juridische en democratische legitimiteit van de overheid. Het anti-institutioneel extremisme vormt vooral een bedreiging voor de democratische rechtsorde. Daarnaast is er mogelijk sprake van een geweldsdreiging.
Wat gebeurt er in Nederland op het gebied van radicalisering en extremisme? En hoe zit het met terroristische dreigingen tegen Nederland? Drie keer per jaar worden die vragen beantwoord in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland: Het DTN.
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, de NCTV, stelt het DTN samen op basis van informatie van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, politie, Nederlandse ambassades, en open bronnen zoals media en internet.
De analyse van het DTN wordt vertaald naar een dreigingsniveau: een inschatting van het risico dat Nederland te maken krijgt met een terroristische aanslag.
Bij de start in 2005 waren er vier niveaus. Sinds 2016 zijn het er vijf. Alleen op 18 maart 2019, direct na de aanslag op een tram in Utrecht, is het dreigingsniveau in de provincie Utrecht enkele uren verhoogd naar het hoogste niveau: niveau vijf. De meest recente analyse van het DTN stelt dat de terroristische dreiging in Nederland aanzienlijk is: niveau drie.
Iedereen kan op www.nctv.nl het DTN bekijken en lezen welke ontwikkelingen leiden tot het actuele dreigingsniveau.
