Vragen en antwoorden
Precursoren
Nee, dat hoeft niet.
Het is van belang om de precursoren die u heeft op een goed en veilige plek op te slaan. Dat wil zeggen het liefst in een gesloten kast of afgesloten ruimte. Verschillende precursoren liever ook niet op dezelfde plank naast elkaar zetten. Ook zijn er nog andere eisen denkbaar. Als u een vergunning aanvraagt bij ILenT kunt u hier meer informatie over krijgen.
Nee, dat mag niet. U wordt daarmee een marktdeelnemer. De wet geldt ook voor schenkingen. Uw buurman dient dan een vergunning aan te vragen, pas als hij deze aan u kan tonen, dan mag u de precursoren overdragen.
Ook mag u ze niet zomaar op websites aanbieden omdat u er vanaf wilt. U kunt er dan beter mee naar een speciaal vernietigingsstation dat in elke gemeente te vinden is.
Webshops dienen zich net als “gewone΅ winkels ook aan de regelgeving te houden.
In de wet wordt ook specifiek verwezen naar de verkoop van precursoren voor explosieven op online marktplaatsen. Deze hebben de verplichting om de handelaren op hun websites te wijzen op de verplichtingen die de wet met zich meebrengt en om tools ter beschikking die stellen die de naleving van die verplichtingen makkelijker maakt.
Dat moet omdat op die manier misbruik van zakelijke verkopen tegengegaan kan worden, om bijvoorbeeld een vergunning aanvraag te omzeilen.
Een precursor op lijst 1 mag niet aan een particulier verkocht worden zonder vergunning, en mag alleen voor de uitoefening van werk-beroeps of bedrijfsmatige activiteiten dienen. Als bijvoorbeeld een notaris kunstmest met ammoniumnitraat nodig heeft, dan hoort dat (zeer waarschijnlijk) niet tot de bedrijf/beroepsactiviteiten van de notaris en is het geen professioneel gebruik. In dit geval dient men een vergunning aan te vragen bij ILT . Bij twijfel, bijvoorbeeld als de klant geen duidelijk antwoord op deze vraag heeft, mag een verkoper de verkoop weigeren en dient de verkoper deze verdachte transactie binnen 24 uur te melden bij het Meldpunt Verdachte Transacties Chemicaliën: 088 154 00 00.
In een aparte regeling die bij de verordening en bij de Wet Precursoren voor explosieven is gemaakt staat opgenomen in artikel 8 wat men dient te tonen:
Bij een transactie waarbij een stof die op lijst 1 staat wordt verkocht aan een professionele gebruiker, dient men de volgende informatie op te vragen en op te slaan voor een periode van 18 maanden:
- De identiteit van de klant dient gecontroleerd te worden aan de hand van een geldig legitimatiebewijs;
- Voor het afsluiten van de transactie wordt vastgesteld of de gemachtigde van de klant bevoegdelijk de klant vertegenwoordigt;
- Een uittreksel van de Kamer van Koophandel van de onderneming en de relevante branchecode of indien de klant in een andere lidstaat zijn bedrijf of beroep uitoefent en heeft geregistreerd een met dit uittreksel vergelijkbaar document uit die andere lidstaat.
Van transacties wordt de volgende informatie bijgehouden en gedurende een periode van 18 maanden na de datum waarop de transactie plaatsvond, bewaard:
- Het type identiteitsbewijs, het nummer van het identiteitsbewijs en de naam van degene van wie het identiteitsbewijs is;
- Bedrijfsnaam van de klant;
- Adresgegevens van de klant;
- Leveringsadres van het product of de melding dat het product is opgehaald;
- Betaalmethode;
- De periode waarin de aanschaf heeft plaatsgevonden;
- De naam van het product;
- De naam van de precursor;
- De concentratie van de precursor;
- Het met de transactie gemoeide aantal producten;
- Totale hoeveelheid geleverde precursoren;
- Verpakkingsgrootte;
- Indien mogelijk, het batchnummer;
- Het beoogde gebruik van de precursor;
- in voorkomend geval de reden dat een grotere hoeveelheid van het product dan de voorgaande keer is besteld door de klant
Algemene regel is dat je alleen over die persoonsgegevens beschikt die echt nodig zijn voor de uitvoering van de Verordening, de wet en de regeling. Persoonsgegevens van de koper moet je 18 maanden bewaren. Dat staat in de Verordening en valt dus binnen de richtlijnen van de AVG. Je mag echter niet meer gegevens bewaren dan nodig. Foto en BSN nummer zijn overbodig want je hebt van tevoren geverifieerd en gezien dat de persoon daadwerkelijk is wij hij/ zij zegt te zijn. Daarom hoef je alleen de naam van te noteren, het type ID en het nummer van het ID.
Ja de gegevens moeten jaarlijks worden gecontroleerd. Daarnaast dient u de gegevens opnieuw te controleren wanneer een transactie significante veranderingen heeft ten opzichte van een eerdere bestelling.
Dan kunt u bijvoorbeeld denken aan het veranderen van de contactpersoon van de klant, een verhuizing van het bedrijf of een grote verandering van volumes van het product.
Ja van allemaal, want het zijn allemaal transacties. Echter een kopie van het ID geeft te veel info. Dus liever geen kopie of een kopie waarbij je dan alle niet nodig info weglakt.
Ja, van iedereen dienen de gegevens opnieuw gecontroleerd te worden omdat de wet ingaat op 1 februari 21 en daarna jaarlijks controleren indien bestellingen niet aanzienlijk wijzigen.
Als de klant helemaal niets wil sturen dan zal de transactie/ de koop moeten worden geweigerd (en gemeld moeten worden als verdachte transactie).
Klanten kunnen het ID ook fysiek laten zien, maar als een verkoop via internet gaat is dat lastig. Het is wel van belang dat je als aanbieder moet geloven dat dat ID dan ook klopt. Een klant kan ook een kopie maken en alleen die gegevens opsturen die van belang zijn om op te sturen en de rest weg te lakken, zoals het BSN nummer.
In de verordening staat de marktdeelnemer bij elke transactie van een precursor waarvoor een beperking geldt (lijst 1) de gegevens van de klant verifieert (legitimatiebewijs, vergunning van particulier en noteer de hoeveelheid van de precursor die gekocht wordt). De marktdeelnemer blijft verantwoordelijk voor het juiste verificatie, ook als dat bijvoorbeeld door een bezorgdienst gebeurt.
Levering door een pakketvervoerder is toegestaan, en is overigens ook zeer gebruikelijk. De pakketvervoerder wordt daarmee niet verantwoordelijk voor de verificaties die een marktdeelnemer moet uitvoeren bij het aanbieden van precursoren voor explosieven waarvoor een beperking geldt.
Tevens is het aan te bevelen om te verzoeken om een bewijs van aflevering van de precursor waarvoor een beperking geldt en om een identificeerbare handtekening van de persoon die namens de klant optreedt, zodat alle actoren in de toeleveringsketen kunnen worden geïdentificeerd. Op deze manier is elk stap in de keten te achterhalen en zo voorkomen we dat goederen kwijtraken.
Nee, landen hebben ruimte om enkele passages uit de wet zelf in te vullen. Dat geldt bijvoorbeeld voor het vergunningenstelsel voor particulieren. De EU heeft de keuze gegeven voor een totaal verbod van de stoffen of een vergunningenstelsel. In Nederland is gekozen voor het vergunningenstelsel, maar in onze buurlanden België en Duitsland is bijvoorbeeld gekozen voor een algeheel verbod van de stoffen door particulieren.
Een compleet overzicht van welk systeem (algeheel verbod of vergunningstelsel) in welke EU lidstaat geldt, kun je vinden op de site van de Europese Commissie.
Op die site vind je ook een lijst met contactpunten van de verschillende EU landen.
Ja. Deze verordening reguleert het “aanbieden, binnenbrengen, bezitten of gebruiken“ op de interne markt van de EU. Dat betekent dus dat marktdeelnemers en online marktplaatsen gebonden zijn wanneer het aanbieden, binnenbrengen, bezitten of gebruiken in de EU gebeurt.
Voor het verkopen van producten aan klanten buiten de EU geldt dat bedrijven zich niet aan de regelgeving hoeven te houden.
Een verdachte transactie is elke aankoop of poging tot aankoop waarbij er redelijke vermoedens bestaan dat het product gebruikt zal worden voor criminele doeleinden. Verdacht gedrag van de klant kan hier een aanwijzing voor zijn. Voorbeelden van verdacht gedrag zijn wanneer een klant:
- Nerveus overkomt, gesprekken vermijdt, of niet het gebruikelijke type klant is;
- Ongebruikelijke hoeveelheden of ongebruikelijke combinaties van producten wil kopen;
- Niet weet hoe het product normaal gebruikt wordt;
- Niet wil vertellen waarvoor hij/zij het product gaat gebruiken;
- Alternatieve producten of producten met een lagere concentratie weigert;
- Alleen contant wil afrekenen, vooral bij grote hoeveelheden;
- Weigert informatie over identiteit of adres te geven wanneer dit gevraagd wordt;
- Het product op ongebruikelijke wijze wil laten verpakken of vervoeren.
Bij twijfel mag je altijd vragen waar de producten voor dienen. Als de klant niet wil antwoorden, is dat een reden om extra alert te zijn. Je kan ook besluiten om de verkoop te weigeren.
Als je een transactie of poging tot transactie verdacht vindt, getuige bent van diefstal, of een vermissing ontdekt die niet gemakkelijk te verklaren is, meld dit dan bij het Meldpunt Verdachte Transacties Chemicaliën: 088 154 00 00 . Meld altijd zo spoedig mogelijk, ook wanneer je de transactie hebt geweigerd.
Probeer zoveel mogelijk informatie te noteren over de klant en de transactie, zoals:
- Uiterlijk: lengte, lichaamsbouw, kapsel en haarkleur, gezichtshaar.
- Opvallende kenmerken: tattoos, piercings, littekens, etc.
- Voertuig: kenteken, merk en model.
- Transactie: tijd, producten en hoeveelheden.
Bewaar kassabonnen, ID-gegevens, opnames van beveiligingscamera’s en alle documenten die zijn aangeraakt door de klant voor analyse van vingerafdrukken.
Ja, in deze wetgeving worden online marktplaatsen expliciet overal genoemd. Online marktplaatsen dienen maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de gebruikers van de websites voldoen aan de wetgeving zoals die ook voor interactie tussen andere (niet online) marktdeelnemers en de klanten geldt (particulier of professioneel gebruiker). Ook webshops dienen zich te houden aan de regels.
Meldingen kunt u binnen 24 uur doen op het mailadres precursoren@belastingdienst.nl.
In geval van spoed kunt u contact opnemen met 088 154 00 00.
In de afgelopen jaren is het onder anderen voor terroristen relatief eenvoudig gebleken om met vrij verkrijgbare grondstoffen zelf explosieven te maken. Een bekend voorbeeld van een aanslag met zelfgemaakte explosieven was die in de Londense metro in 2005. Een voorbeeld van een mislukte aanslag met zelfgemaakte explosieven deed zich voor in 2009. Een man probeerde met zelfgemaakte explosieven een aanslag te plegen in een vliegtuig van Amsterdam naar Detroit. De explosieven gingen niet goed af en hij werd overmeesterd. Drie mensen lopen wel brandwonden op.
In 2013 is daarom al Europese wetgeving gemaakt die in werking is getreden om de verkoop van grondstoffen waarmee je explosieven, ofwel precursoren voor explosieven, kunt maken moeilijker te maken. In Nederland is de verordening sinds 1 september 2014 van toepassing.
Helaas bleek dat ondanks deze wetgeving nog steeds aanslagen in de EU gepleegd werden met zelfgemaakte explosieven, zoals in Brussel in 2016 op de luchthaven en in metrostations. Een ander bekend voorbeeld is de aanslag in 2017 bij een concert van Ariane Grande. Uit onderzoek bleek dat de aanslag met materiaal gepleegd is, dat online gekocht is. Daardoor bleek dat er nog wel hiaten in de bestaande EU wetgeving zaten.
Ook zijn er pogingen gedaan zijn om aanslagen met eigengemaakte explosieven te plegen dicht bij huis, in Nederland zijn in 2020 zes mannen veroordeeld voor het plannen van een aanslag met kunstmest of een niet nader genoemd groot publiek evenement). Net buiten Barcelona in 2017 probeerde een groep mannen hun eigen explosieven te maken om een aanslag te plegen, wat mislukte omdat de eigen bommenfabriek per ongeluk werd opgeblazen. Dat toont de onvoorspelbaarheid van eigengemaakte (home made) explosieven en dus ook de kwetsbaarheid. Het is van belang om burgers te beschermen en daarom is het noodzakelijk dat goede wetgeving bestaat!
Kijk hier voor een compleet overzicht van de meest recente aanslagen in de EU.
Het doel van de nieuwe wetgeving is het nog meer reguleren van de markt als het gaat om precursoren voor explosieven. Op deze manier zijn er in de EU overal dezelfde regels van toepassing op het aanbieden, het binnenbrengen, het bezit en het gebruik van stoffen of mengsels die kunnen worden misbruikt voor illegale vervaardiging van explosieven.
Het is een aanscherping van de bestaande wet en kent een aantal nieuwe verplichtingen zoals de verificatieverplichting en de informatieverplichting voor professionele gebruikers. Nieuw is ook dat er twee stoffen zijn toegevoegd aan de lijst voor precursoren voor explosieven waarvoor een beperking geldt: zwavelzuur en ammoniumnitraat.
Het uiteindelijke doel van de wetgeving is dus eigenlijk niets anders dan het veilig houden van Nederland en het voorkomen dat er aanslagen plaatsvinden!
Vanaf 1 februari 2021 gelden de volgende verplichtingen voor stoffen op lijst 1:
- Bedrijven moeten een verificatieplicht uitvoeren op de identiteit van de klant en checken of een vergunning nodig is of niet. Is een vergunning nodig, dan volgt vergunningscontrole.
- Bedrijven moeten gegevens van de klant registreren en bewaren voor een periode van 18 maanden. Het staat hen hierin vrij op welke manier ze dit willen doen, mits ze rekening houden met de privacyregelgeving (AVG).
- Alle verdachte transacties, diefstal, en vermissing moeten binnen 24 uur worden gemeld bij het meldpunt Verdachte Transacties Chemicaliën: 088 154 00 00.
- Bedrijven moeten de zakelijke klant informeren dat het product dat zij kopen een precursor voor explosieven is waarvoor regels en verplichtingen gelden. De informatieplicht geldt dus niet voor de consument.
- Bedrijven moeten hun personeel trainen en instrueren zodat ze op de hoogte zijn van de verplichtingen die gelden voor het verhandelen van precursoren en uitvoering kunnen geven aan de wet.
Vanaf 1 februari 2021 gelden de volgende verplichtingen voor stoffen op lijst 2:
- Alle verdachte transacties, diefstal, en vermissing moeten binnen 24 uur worden gemeld bij het meldpunt Verdachte Transacties Chemicaliën: 088 154 00 00.
- Bedrijven moeten de zakelijke klant informeren dat het product dat zij kopen een precursor voor explosieven is waarvoor regels en verplichtingen gelden. De informatieplicht geldt dus niet voor de consument.
- Bedrijven moeten hun personeel trainen en instrueren zodat ze op de hoogte zijn van de verplichtingen die gelden voor het verhandelen van precursoren en uitvoering kunnen geven aan de wet.
Kijk hier voor een compleet overzicht van de precursoren voor explosieven op lijst 1 en 2.
De wetgeving is ook van toepassing op mengsels. De wetgeving geldt ook als de stof voorkomt -in een concentratie hoger dan de grenswaarde- in een mengsel met andere stoffen. Men kan immers proberen de stof te isoleren uit het mengsel. Daarbij verliest de stof niet perse zijn geschiktheid als precursor simpelweg door de aanwezigheid van andere stoffen.
Een uitzondering hierop is als de stof voorkomt in een homogeen mengsel van meer dan 5 stoffen en daarin in minder dan 1% (g/g) voorkomt. Homogeen wil zeggen dat de stoffen gelijkmatig gemengd zijn en gelijkmatig van vorm en grootte zijn. Het isoleren of geschikt maken van een stof als precursor uit een dergelijk mengsel is uiteraard nooit geheel onmogelijk, maar zeer onwaarschijnlijk en zeer onlogisch.
In de vordering staat exact:
- Artikel 3 lid 12: Op lijst 1 van de verordening staan de stoffen waarvoor een beperking geldt, zoals deze tussen de op de lijst genoemde grenswaarden zit. Dit is met inbegrip van een mengsel of een andere stof die een in die bijlage vermelde stof bevat in een concentratie die de overeenkomstige grenswaarde overschrijdt.
- Artikel 3 lid 13: De meldplicht geldt voor stoffen op lijst 1 en 2 met inbegrip van een mengsel of een andere stof die een in op de lijst vermelde stof aanwezig is, met uitsluiting van homogene mengsels van meer dan 5 ingrediënten waarin de concentratie van elke in bijlage 1 of 2 vermelde stof lager is dan 1 % g/g.
- Artikel 5 lid 2: De wet is ook van toepassing op “mengsels van de op lijst 1 genoemde chloraten of perchloraten bevatten, indien de totale concentratie van die stoffen in het mengsel hoger is dan de in kolom 2 van de in de tabel bepaalde grenswaarde voor elk van de stoffen”
De EU heeft de regeling van de precursoren in een Verordening neergelegd. Deze regels gelden ongeacht of Nederland deze regelgeving in een eigen wet opneemt. Maar om de regels in de Verordening beter af te stemmen op de Nederlandse situatie zijn aanpassingen gedaan in de Wet precursoren voor explosieven en de regeling die daarbij hoort.
Iedereen in Nederland is dus verplicht om zich hieraan te houden. In Nederland wordt toezicht gehouden op de uitvoering van deze wet door de Inspectie Leefbaarheid en Transport. Deze kunnen bij u controleren of u uitvoering geeft aan de wet. Overtredingen van de wet zullen in het ergste geval gemeld worden aan het Openbaar Ministerie wat kan leiden tot een strafzaak. U kunt een gevangenisstraf, een taakstraf of een geldboete krijgen en ook zult uw criminele antecedenten daarna geregistreerd worden.