Normalisering rechts-extremisme
De alt-rightbeweging vormt samen met de accelerationisten de zogeheten ‘nieuwe generatie’ rechts-extremisten. Aanhangers van deze generatie dragen in tegenstelling tot klassieke rechts-extremisten als neonazi’s geen zichtbare rechts-extremistische symbolen, kleding of kapsels. Daardoor zijn zij in het openbare leven veel minder direct als zodanig herkenbaar.
Het rechts-extremistische landschap in Nederland
De alt-rightbeweging in Nederland bestond voorheen vaak uit relatief jonge hoogopgeleide mannen. Door onder andere de normalisering van het gedachtegoed en het naar de achtergrond verdwijnen van groeperingen als Erkenbrand is deze samenstelling veranderd naar een meer diverse groep qua leeftijd en opleidingsniveau.
De nieuwe generatie rechts-extremisten streeft een witte etnostaat na en vreest de ‘omvolking’ van Nederland (en andere Westerse landen). Vaak leggen ze de schuld van de veranderende bevolkingssamenstelling bij de overheid en haar instituties die doelbewust en met een kwaadaardig motief migratie zouden bevorderen. Daarnaast houden ze ook feministen en de lhbti-gemeenschap verantwoordelijk, omdat zij de voortplanting van het witte ras zouden belemmeren.
Door culturele en ideologische verschillen, maar ook door onderlinge sociale conflicten, blijft het rechts-extremistische landschap in Nederland gefragmenteerd. Het lukt groepen wel vaker om samen op te trekken, met de omvolkingstheorie als verbindende factor.
Normalisering van rechts-extremistisch gedachtegoed
Het afgelopen halfjaar is het steeds gangbaarder geworden om rechts-extremistisch gedachtegoed uit te dragen. Het openlijk en (vrijwel) kritiekloos bespreken van xenofoob en deels racistisch gedachtegoed is zichtbaar op sociale media, maar ook in het politieke discours, het publieke omroepbestel en het dagelijkse leven.
De geprojecteerde teksten op de Erasmusbrug tijdens de jaarwisseling zijn illustratief voor het streven de rechts-extremistische beweging te normaliseren. Door de vermenging van activistische en rechts-extremistische uitingen wordt rechts-extremistisch gedachtegoed toegankelijker gemaakt voor een breed publiek.
Het succes van acties van rechts-extremistische groeperingen wordt in grote mate bepaald door de aandacht die de acties opleveren. Voor deze groeperingen geldt dan ook dat elke vorm van publiciteit goede publiciteit is. Maar vergaande provocatie kan doelstellingen ook schaden. Dit is het geval wanneer rechts-extremistische teksten te uitgesproken antisemitisch of racistisch zijn, of bijvoorbeeld wanneer gekozen wordt voor locaties die zeer gevoelig liggen, zoals het Anne Frank Huis.
Voorbereiding op een gewelddadige confrontatie
Aanhangers van de alt-rightbeweging bereiden zich op verschillende manieren voor op een in hun ogen onvermijdelijke gewelddadige confrontatie met hun tegenstanders. Soms lijkt dit onschuldig. Zo beoefent men in deze kringen al dan niet gezamenlijk fysieke trainingen om het lichaam te zuiveren en fit te houden, maar ook om kracht en gevechtsvaardigheden op te doen.
Deze tekst is onderdeel van DTN 58.