Jihadistische beweging Nederland
Het jihadisme blijft de belangrijkste bron van terroristische dreiging tegen Nederland. De jihadistische beweging in Nederland stagneert en is minder actief dan voorheen. Er zijn geen aanwijzingen dat jihadisten hier aanslagen voorbereiden, maar deze worden binnen de beweging nog altijd als een legitiem middel gezien. Onder Nederlandse jihadisten is bovendien voldoende kennis en ervaring aanwezig voor het uitvoeren van aanslagen.
De jihadistische beweging in Nederland bestaat al geruime tijd uit zo’n vijfhonderd personen. Repressief overheidsoptreden heeft ervoor gezorgd dat jihadisten in Nederland weinig ruimte ervaren om hun overtuigingen om te zetten in daden. Nederlandse jihadisten lijken zich voornamelijk toe te leggen op geweldloze sociale activiteiten. Een deel van die activiteiten is gericht op het versterken van de beweging.
Een beperkt deel van de jihadisten in Nederland heeft ook de intentie om aanslagen tegen ons land te plegen. Voor zover bekend leidt die intentie momenteel echter niet tot daadwerkelijke voorbereidingshandelingen. De ontwikkeling van de beweging blijft echter onvoorspelbaar.
Nederlandse uitreizigers en terugkeerders
Het blijft onwaarschijnlijk dat uitreizigers in groten getale op eigen gelegenheid terug zullen keren naar Nederland. Van alle terugkeerders gaat na vrijlating in principe een verhoogde terrorismedreiging uit, onder meer omdat zij door hun verblijf in het strijdgebied ideologische kennis en internationale jihadistische contacten hebben opgedaan.
Terrorismegedetineerden
De plaatsing van zowel mannelijke als vrouwelijke terrorismegedetineerden op een Terroristenafdeling (TA) binnen penitentiaire inrichtingen de Schie en Vught heeft als belangrijk voordeel dat zij hun gedachtegoed niet aan reguliere gevangenen kunnen overdragen. Een ingecalculeerde consequentie van deze vorm van detentie is dat terrorismegedetineerden in contact komen met gelijkgestemde medegevangenen die zij voorheen niet kenden.
Intrekken Nederlanderschap
Van ongeveer twintig in Nederland verblijvende jihadisten met een dubbele nationaliteit is het Nederlanderschap ingetrokken op basis van een onherroepelijke veroordeling voor een terroristisch misdrijf. Als het intrekken van de Nederlandse nationaliteit ertoe leidt dat betrokken jihadisten Nederland daadwerkelijk verlaten, draagt deze maatregel bij aan het verlagen van de terroristische dreiging in ons land. Wanneer zij niet kunnen vertrekken, bijvoorbeeld omdat het land van hun tweede nationaliteit niet meewerkt aan uitzetting, hebben zij niet of nauwelijks toegang meer tot sociale voorzieningen. Dit kan bijdragen aan een verhoogde afhankelijkheid van hun bestaande sociale jihadistische omgeving en daarmee aan de instandhouding van de dreiging uitgaande van betrokkene.
Online jihadistische propaganda behoudt belang voor jihadisten
De dreiging die uitgaat van online jihadisme is de afgelopen jaren grotendeels gelijk gebleven. Actiever overheidsoptreden heeft er echter voor gezorgd dat de ernst en omvang van online jihadistische propaganda de afgelopen jaren sterk is afgenomen. De laagdrempelige toegang tot het internet, het potentiële bereik en het onverminderde belang van online propaganda voor de instandhouding van de jihadistische beweging, maakt dat jihadisten waarschijnlijk onverminderd online actief zullen blijven.
Deze tekst is onderdeel van DTN 57.